در میان فلزات غیر آهنی که تداد آن ها کم هم نیست نام های آشنایی همچون آلومینیوم و مس و نقره و طلا به گوش همه ما خورده در این میان فلزات غیر آهنی گم نام دیگری وجود دارند که در صنعت بسیار مرود استفاده قرار می گیرند یکی از آن ها کلبات است

کُبالت یک عنصر شیمیایی با نماد Co و عدد اتمی ۲۷ است. مانند نیکل، کبالت در پوسته زمین فقط به صورت ترکیبات شیمیایی یافت می‌شود، به جز رسوبات اندکی که در آلیاژهای آهن متوریک طبیعی وجود دارد. کبالت خالص که توسط گدازگری احیائی تولید می‌شود، فلزی سخت، براق، و خاکستری-نقره ای است.

 

از رنگدانه‌های آبی پایه کبالت (آبی کبالت) از زمان‌های بسیار قدیم برای جواهرات و رنگ‌ها، و دادن رنگ متمایز آبی به شیشه استفاده می‌شده‌است، اما بعداً تصور می‌شد که این رنگ به دلیل بیسموت فلزی شناخته شده باشد. معدنچیان مدت‌ها بود که از نام سنگ معدن کوبولد برای برخی از مواد معدنی تولیدکننده رنگدانه‌های آبی استفاده می‌کردند.

 

تاریخچه

رنگدانه های آبی پایه کبالت (آبی کبالت) از زمان های بسیار قدیم برای جواهرات و رنگ ها، رنگ متمایز آبی به شیشه استفاده می شده است، اما بعدا تصور می شد که این رنگ به دلیل بیسموت فلزی شناخته شده باشد. معدنچیان مدت ها بود که از نام سنگ کوبولد (آلمانی به معنی سنگ گوبلین) برای برخی از مواد معدنی تولید کننده رنگدانه های آبی استفاده می کردند. نام آن ها به این دلیل بود که از نظر فلزات شناخته شده ضعیف بودند و هنگام ذوب شدن آن ها بخارات سمی آرسنیک می دادند. در سال 1735 مشخص شد که چنین سنگ معدنی قابل تبدیل به فلز جدید (اولین ماده کشف شده از دوران باستان) است و در نهایت این ماده برای کوبولد نامگذاری شد.

 

امروزه مقداری کبالت به طور خاص در یکی از سنگ معدن های فلزی لوستر مانند کبالتیت (CoAs) تولید می شود. این عنصر معمولاً بیشتر به عنوان محصول جانبی استخراج مس و نیکل تولید می شود.

 

ویژگی ها 

کبالت فلزی شکننده و سخت و از لحاظ ظاهری شبیه آهن و نیکل است. نفوذ پذیری فلزی آن حدود دو سوم آهن است. این فلز به عنوان مخلوطی از دو آلوتروپ در محدوده دمایی گسترده وجود دارد و یک فلز فرو مغناطیسی با وزن مخصوص ۸.۹ است.

 

کبالت فلزی با قدرت احیاکنندگی ضعیف است که توسط یک فیلم اکسید غیر فعال از اکسیداسیون محافظت می شود و توسط هالوژن ها و گوگرد مورد حمله قرار می گیرد. حرارت دادن آن در معرض اکسیژن باعث تولید Co3O4 می شود که اکسیژن را در دمای ۹۰۰ درجه سانتی گراد از دست می دهد تا مونوکسید  CoO تولید شود

 

کاربرد

کاربردهای کبالت به ۲ گروه عمده متالورژیکی و غیرمتالورژیکی تقسیم می‌شوند. کاربردهای متالورژیکی این فلز شامل آلیاژهای پایه کبالت مقاوم به سایش، مقاوم به حرارت و مقاوم به خوردگی، استفاده از کبالت در سوپرآلیاژهای پایه نیکل (عمده‌ترین کاربرد کبالت)، سوپرآلیاژهای پایه آهنی، کاربیدهای سمانته شده، مواد مغناطیسی، آلیاژهای انبساط پایین، فولادها و به میزان کمتر در آلیاژهای غیرآهنی و پوشش‌های کبالت است. کاربردهای غیرمتالورژیکی کبالت شامل بکارگیری ترکیبات کبالت در مواد شیمیایی (مانند رنگدانه‌ها، کاتالیزورها، خشک‌کننده‌ها و مواد چسبنده) و کاربردهای الکتریکی (مانند وسایل ضبط مغناطیسی کبالت‌دار و باتری‌ها) است.